دسته بندی موضوعی احکام شرعی - شرکت


1-بيهوشى شريك
        عدم جواز تصرف شرکا در صورت مرگ یا جنون یا بیهوشی یا سفاهت یکی از شرکا
        2157 - اگر یکی از شریکها بمیرد یا دیوانه یا بیهوش شود یا سفیه شود و حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کند، شریکهای دیگر نمی توانند درمال شریک تصرف کنند.

2-تعريف شركت
        تعریف شرکت به مخلوط کردن مال با هم و خواندن صیغه شرکت
        2142 - اگر دو نفر بخواهند با هم شرکت کنند، چنانچه قبل از خواندن عقدشرکت یا بعد از آن هر کدام مقداری از مال خود را با مال دیگری به طوری مخلوط کندکه از یکدیگر تشخیص داده نشود و به عربی یا به زبان دیگر صیغه شرکت را بخوانند،یا کاری کنند که معلوم باشد می خواهند با یکدیگر شریک باشند، شرکت آنان صحیح است .

3-تقسيم سرمايه شركت
        لزوم قبول از طرف شرکا در صورت درخواست تقسیم سرمایه از طرف یک شریک
        2156 - هر وقت یکی از شریکها تقاضا کند که سرمایه شرکت را قسمت کنند،اگر چه شرکت مدت داشته باشد باید دیگران قبول نمایند، مگر آنکه قسمت مشتمل بر رد یا مستلزم ضرر بر شریک دیگر باشد، که در این صورت نمی تواند او را واداربه قبول قسمت نماید.

4-تلف سرمايه شركت
        قبول قسم شریک صاحب اختیار سرمایه شرکت بر تلف سرمایه
        2154 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند اگر بگوید سرمایه تلف شده و پیش حاکم شرع قسم بخورد، باید حرف او را قبول کرد.

5-جنون شريك
        عدم جواز تصرف شرکا در صورت مرگ یا جنون یا بیهوشی یا سفاهت یکی از شرکا
        2157 - اگر یکی از شریکها بمیرد یا دیوانه یا بیهوش شود یا سفیه شود و حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کند، شریکهای دیگر نمی توانند درمال شریک تصرف کنند.

6-خريد براى شركت
        اشتراک نفع و ضرر بین شرکا در صورت خرید مال برای شرکت و رضایت شرکا
        2158 - اگر شریک چیزی را نسیه برای خود بخرد، نفع و ضررش مال خود اوست ، ولی اگر برای شرکت بخرد و شریک دیگر بگوید به آن معامله راضی هستم ، نفع وضررش مال هر دوی آنان است .

7-خيار شركت
        ثبوت خیار در صورت معلوم شدن اشتراک جنس بین چند نفر
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

        جواز فسخ معامله اگر معلوم شود مقداری از مبیع مال شخص ثالث است
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

8-سرمايه شركت
        صحیح نبودن امانت گذاردن نزد بچه و دیوانه و امانت قبول کردن از آنها
        2328 - امانت دار و کسی که مال را امانت می گذارد باید هر دو بالغ و عاقل باشند پس اگر انسان مالی را پیش بچه یا دیوانه امانت بگذارد، یا دیوانه و بچه مالی را پیش کسی امانت بگذارند صحیح نیست .

9-سفاهت شريك
        عدم جواز تصرف شرکا در صورت مرگ یا جنون یا بیهوشی یا سفاهی یکی از شرکا
        2157 - اگر یکی از شریکها بمیرد یا دیوانه یا بیهوش شود یا سفیه شود و حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کند، شریکهای دیگر نمی توانند درمال شریک تصرف کنند.

10-سود در شركت
        حکم تقسیم منفعت بر حسب تقسیم کار در شرکت
        2146 - اگر در عقد شرکت شرط کنند کسی که کار می کند یا بیشتر از شریک دیگرکار می کند بیشتر منفعت ببرد، یا شرط کنند کسی که کار نمی کند یا کمترکار می کند بیشتر منفعت ببرد، باید به شرطی که کرده اند عمل نمایند.

        بطلان قرارداد همه نفع یا ضرر برای یکی از شرکا در عقد شرکت
        2147 - اگر قرار بگذارند که همه استفاده را یک نفر ببرد، صحیح نیست ،ولی اگر قرار بگذارند که تمام ضرر یا بیشتر آن را یکی از آنان بدهد، شرکت وقرارداد هر دو صحیح است .

        اشتراک نفع و ضرر بین شرکا در صورت خرید مال برای شرکت و رضایت شرکا
        2158 - اگر شریک چیزی را نسیه برای خود بخرد، نفع و ضررش مال خود اوست ، ولی اگر برای شرکت بخرد و شریک دیگر بگوید به آن معامله راضی هستم ، نفع وضررش مال هر دوی آنان است .

11-سود شركت
        تقسیم سود شرکت بر حسب سرمایه شرکا
        2148 - اگر شرط نکنند که یکی از شریکها بیشتر منفعت ببرد، چنانچه سرمایه آنان یک اندازه باشد، منفعت و ضرر را هم به یک اندازه می برند، و اگر سرمایه آنان یک اندازه نباشد، باید منفعت و ضرر را به نسبت سرمایه قسمت نمایند، مثلا اگردو نفر شرکت کنند و سرمایه یکی از آنان دو برابر سرمایه دیگری باشد، سهم او ازمنفعت و ضرر دو برابر سهم دیگری است ، چه هر دو به یک اندازه کار کنند یایکی کمتر کار کند یا هیچ کار نکند.

        حکم معامله با سرمایه شرکت در جائی که شرکت باطل است
        2159 - اگر با سرمایه شرکت معامله ای کنند، بعد بفهمند شرکت باطل بوده ، چنانچه طوری باشد که اگر می دانستند شرکت درست نیست به تصرف در مال یکدیگرراضی بودند معامله صحیح است ، و هر چه از آن معامله پیدا شود مال همه آنان است ،و اگر این طور نباشد، در صورتی که کسانی که به تصرف دیگران راضی نبوده اندبگویند به آن معامله راضی هستیم ، معامله صحیح وگرنه باطل می باشد، و در هرصورت هر کدام آنان که برای شرکت کاری کرده است ، اگر به قصد مجانی کار نکرده باشد می تواند مزد زحمتهای خود را به اندازه معمول از شریکهای دیگر بگیرد.

12-شرائط شركت
        اعتبار شرائط عقل و بلوغ و اختیار و عدم سفاهت در اعضا شرکت
        2145 - کسانی که به واسطه عقد شرکت با هم شریک می شوند، باید مکلف و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار شرکت کنند، و نیز باید بتوانند در مال خود تصرف نمایند. پس آدم سفیهی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می کند، اگر حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کرده باشد، اگر شرکت کند صحیح نیست .

13-شرط در شركت
        لزوم عمل طبق قرارداد شرکت در خرید و فروش
        2149 - اگر در عقد شرکت شرط کنند که هر دو با هم خرید و فروش نمایند یا هرکدام به تنهایی معامله کنند یا فقط یکی از آنان معامله کند، باید به قراردادعمل نمایند.

14-شركت باطل
        حکم معامله با سرمایه شرکت در جائی که شرکت باطل است
        2159 - اگر با سرمایه شرکت معامله ای کنند، بعد بفهمند شرکت باطل بوده ، چنانچه طوری باشد که اگر می دانستند شرکت درست نیست به تصرف در مال یکدیگرراضی بودند معامله صحیح است ، و هر چه از آن معامله پیدا شود مال همه آنان است ،و اگر این طور نباشد، در صورتی که کسانی که به تصرف دیگران راضی نبوده اندبگویند به آن معامله راضی هستیم ، معامله صحیح وگرنه باطل می باشد، و در هرصورت هر کدام آنان که برای شرکت کاری کرده است ، اگر به قصد مجانی کار نکرده باشد می تواند مزد زحمتهای خود را به اندازه معمول از شریکهای دیگر بگیرد.

15-شركت در جماعت
        استحباب شرکت در نماز جماعت اگر نمی تواند نماز را صحیح بخواند
        997 - انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند. و کسی که به هیچ قسم نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می تواند بخواند، و احتیاطمستحب آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.

        لزوم شرکت در جماعت اگر بتواند نماز را یاد بگیرد ولی وقت تنگ باشد
        998 - کسی که حمد و سوره و چیزهای دیگر نماز را به خوبی نمی داند ومی تواند یاد بگیرد، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، باید یاد بگیرد و اگر وقت تنگ است ، بنابر احتیاط واجب در صورتی که ممکن باشد باید نمازش را به جماعت بخواند.

16-شركت در جنس
        صحت شراکت در جنس و بدهکاری شرکا
        2144 - اگر دو نفر با یکدیگر شرکت کنند که هر کدام به اعتبار خود جنسی بخرد وقیمت آن را خودش بدهکار شود ولی در جنسی که هر کدام خریده اند و در استفاده آن با یکدیگر شریک باشند، صحیح نیست ، اما اگر هر کدام دیگری را وکیل کند که جنس را برای او نسیه بخرد، بعد هر شریکی جنس را برای خودش و شریکش بخردکه هر دو بدهکار شوند، شرکت صحیح است .

17-شركت در غصب
        ضمان نصب بر عهده دو نفری که شی را غصب کنند
        2551 - هرگاه دو نفر با هم چیزی را غصب کنند، اگر چه هر یک به تنهایی می توانسته اند آن را غصب نمایند، هر کدام آنان به نسبت استیلایی که پیداکرده ، ضامن آن است .

18-شركت در مال زكوى
        زکات شرکا در گوسفند یا گاو یا شتر
        1919 - اگر چند نفر با هم شریک باشند، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده ، باید زکات بدهد، و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست .

19-شركت در مزد
        عدم صحت شراکت در مزد
        2143 - اگر چند نفر در مزدی که از کار خودشان می گیرند با یکدیگر شرکت کنند،مثل دلاکها که قرار می گذارند هر قدر مزد گرفتند با هم قسمت کنند، شرکت آنان صحیح نیست .

20-ضرر در شركت
        بطلان قرار دادن همه نفع یا ضرر برای یکی از شرکا در عقد شرکت
        2147 - اگر قرار بگذارند که همه استفاده را یک نفر ببرد، صحیح نیست ،ولی اگر قرار بگذارند که تمام ضرر یا بیشتر آن را یکی از آنان بدهد، شرکت وقرارداد هر دو صحیح است .

        اشتراک نفع و ضرر بین شرکا در صورت خرید مال برای شرکت و رضایت شرکا
        2158 - اگر شریک چیزی را نسیه برای خود بخرد، نفع و ضررش مال خود اوست ، ولی اگر برای شرکت بخرد و شریک دیگر بگوید به آن معامله راضی هستم ، نفع وضررش مال هر دوی آنان است .

21-ضرر شركت
        ضمان خساراتی که بر خلاف قرارداد شکرت است، بر عهده عامل آن
        2152 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند، اگر بر خلاف قراردادی که با اوکرده اند خرید و فروش کند و خسارتی برای شرکت پیش آید ضامن است ، ولی اگر بعدا به قراردادی که شده معامله کند صحیح است ، و نیز اگر با او قراردادی نکرده باشند و بر خلاف معمول معامله کند ضامن می باشد، اما اگر بعدا مطابق معمول معامله کند معامله او صحیح است .

        عدم ضمان خسارات بر عهده شریکی که کوتاهی و زیاده روی ننموده است
        2153 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند اگر زیاده روی ننماید و درنگهداری سرمایه کوتاهی نکند و اتفاقا مقداری از آن یا تمام آن تلف شود ضامن نیست .

22-ضمان در شركت
        ضمان خساراتی که بر خلاف قرارداد شکرت است، بر عهده عامل آن
        2152 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند، اگر بر خلاف قراردادی که با اوکرده اند خرید و فروش کند و خسارتی برای شرکت پیش آید ضامن است ، ولی اگر بعدا به قراردادی که شده معامله کند صحیح است ، و نیز اگر با او قراردادی نکرده باشند و بر خلاف معمول معامله کند ضامن می باشد، اما اگر بعدا مطابق معمول معامله کند معامله او صحیح است .

        عدم ضمان خسارات بر عهده شریکی که کوتاهی و زیاده روی ننموده است
        2153 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند اگر زیاده روی ننماید و درنگهداری سرمایه کوتاهی نکند و اتفاقا مقداری از آن یا تمام آن تلف شود ضامن نیست .

23-مدير عامل شركت
        لزوم مراعات قرارداد شرکت از سوی کسی که اختیار سرمایه با اوست
        2151 - شریکی که اختیار سرمایه شرکت با اوست باید به قرارداد شرکت عمل کند،مثلا اگر با او قرار گذاشته اند که نسیه بخرد یا نقد بفروشد یا جنس را از محل مخصوصی بخرد، باید به همان قرارداد رفتار نماید، و اگر با او قراری نگذاشته باشند باید داد و ستدی نماید که برای شرکت ضرر نداشته باشد، و معاملات را به طوری که متعارف است انجام دهد، پس اگر مثلا معمول است که نقد بفروشدیا مال شرکت را در مسافرت همراه خود نبرد، باید به همین طور عمل نماید، و اگرمعمول است که نسیه بدهد یا مال را به سفر ببرد، می تواند همین طور عمل کند.

        قبول قسم شریک صاحب اختیار سرمایه شرکت بر تلف سرمایه
        2154 - شریکی که با سرمایه شرکت معامله می کند اگر بگوید سرمایه تلف شده و پیش حاکم شرع قسم بخورد، باید حرف او را قبول کرد.

24-مرگ شريك
        عدم جواز تصرف شرکا در صورت مرگ یا جنون یا بیهوشی یا سفاهت یکی از شرکا
        2157 - اگر یکی از شریکها بمیرد یا دیوانه یا بیهوش شود یا سفیه شود و حاکم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری کند، شریکهای دیگر نمی توانند درمال شریک تصرف کنند.

25-معدن شريكى
        حکم معدنی که چند نفر در استخراج آن شریک باشند
        1804 - اگر چند نفر چیزی از معدن بیرون آورند چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده اند اگر سهم هر کدام آنها به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلابرسد باید خمس آن را بدهند.

26-ملك شريكى
        بطلان نماز در مکانی که با دیگری شریک است مگر با رضایت شریک
        872 - کسی که در ملکی با دیگری شریک است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریکش نمی تواند در آن ملک تصرف کند، و نماز بخواند.
در باره ما  | تماس با ما |  نظر دهی | سایت جایگزین
خدمات تلفن همراه
مراجعه: 270,333,338